Του Δημήτρη Μπαλή
Από αύριο το πρωί στις 9, οι χρήστες του αυτοκινητοδρόμου Αιγαίου θα απολαμβάνουν ασφαλή οδήγηση, κυρίως, αλλά και πιο σύντομη, διότι θα λειτουργήσουν οι σήραγγες στο τμήμα Ευαγγελισμός – Σκοτίνα, μήκους 25 χλμ., που παρακάμπτει την αιματοβαμμένη κοιλάδα των Τεμπών.
Από αυτά τα χιλιόμετρα, τα 11 αποτελούν τρεις σήραγγες, με τη μεγαλύτερη των Βαλκανίων, μήκους 6 χλμ. να περνά μέσα από τον Όλυμπο. Τεράστιας σημασίας έργο, που ολοκληρώνει έναν σύγχρονο αυτοκινητόδρομο από την Αθήνα μέχρι τη Θεσσαλονίκη.
Σήμερα, στα εγκαίνια που έγιναν από τον πρωθυπουργό, ο υπουργός Μεταφορών και Υποδομών, ανακοίνωσε και τα ονόματα των σηράγγων.
«Οι δύο πρώτες «Τ1», και συγκεκριμένα η ανατολική, ονομάζεται «Αντώνη Αγγελούλη (Βρατσάνου)», στη μνήμη του έφεδρου ανθυπολοχαγού του ΕΛΑΣ και κορυφαίου σαμποτέρ της Εθνικής Αντίστασης, που ανατίναξε μεταξύ των άλλων τρένο με κατακτητές στην Κοιλάδα των Τεμπών το 1944.
Η δυτική σήραγγα, ονομάζεται «Μαθητών Μακρυχωρίου Ημαθίας» στη μνήμη των 21 μαθητών, ο χαμός των οποίων στις 13 Απριλίου του 2003, βύθισε τη χώρα στο πένθος.
Στις σήραγγες «Τ2», η ανατολική ονομάζεται «Μαρίνου Αντύπα» στη μνήμη του αγωνιστή του Κιλελέρ που δολοφονήθηκε το 1907 και η δυτική, ονομάζεται «Ρήγα Φεραίου» στη μνήμη του Έλληνα πατριώτη, στοχαστή, επαναστάτη, οραματιστή.
Στις σήραγγες «Τ3», αυτή με κατεύθυνση προς Θεσσαλονίκη ονομάζεται «Σέρτζιο Σιάνι», στη μνήμη του Ιταλού μηχανικού, τεχνικού διευθυντή του έργου, που σκοτώθηκε στην κατολίσθηση, στις 17 Δεκεμβρίου του 2009, υπηρετώντας με συνείδηση το επαγγελματικό του καθήκον. Και η δυτική σήραγγα, ονομάζεται «Ολύμπου», του αιώνιου περήφανου βουνού μας,» είπε ο υπουργός.
Το έργο
Με την παράδοση του αυτοκινητοδρόμου «Μαλιακός – Κλειδί», ενώνονται τα δύο μεγαλύτερα αστικά κέντρα της χώρας με έναν ασφαλή αυτοκινητόδρομο, ο οποίος ξεχωρίζει για τα σημαντικά τεχνικά του επιτεύγματα, μειώνοντας την απόσταση κατά 20 λεπτά και αναβαθμίζοντας κατακόρυφα την οδική ασφάλεια.
Το οδικό τμήμα Ευαγγελισμός - Σκοτίνα μήκους 26 χιλιομέτρων με τις τρεις νέες δίδυμες σήραγγες, μαζί με την κατασκευαστική και λειτουργική αναβάθμιση του των 204 χιλιομέτρων του υφιστάμενου αυτοκινητόδρομου, Ράχες – Κλειδί, Ραψάνη – Πλαταμώνας και Σκοτίνα – Κατερίνη – Κλειδί, που περιλαμβάνεται στο αντικείμενο του έργου που σήμερα παραδίδεται, συμπληρώνουν το «οδικό παζλ» του άξονα Αθήνας Θεσσαλονίκης, δίνοντας έναν ενιαίο και ασφαλή αυτοκινητόδρομο 503 χιλιομέτρων.
Το χρονικό του έργου
Ο Αυτοκινητόδρομος Μαλιακός – Κλειδί έχει συνολικό μήκος 230 χιλιόμετρα.
Στις υποχρεώσεις της Σύμβασης Παραχώρησης περιλαμβάνεται:
* H Κατασκευή, Λειτουργία και Συντήρηση Νέων Τμημάτων Αυτοκινητοδρόμου σε μήκος 26 χλμ, από Ευαγγελισμό έως τη Ραψάνη και από τον Πλαταμώνα έως τη Σκοτίνα με 11 χιλιομέτρων με τρεις νέες δίδυμες σήραγγες (δύο στην Παράκαμψη Τεμπών και μία στην Παράκαμψη Πλαταμώνα συνολικού μήκους 11 χιλιομέτρων).
* Η Κατασκευαστική και λειτουργική αναβάθμιση των 204 χιλιομέτρων. του υφιστάμενου αυτοκινητόδρομου, Ράχες – Κλειδί, Ραψάνη – Πλαταμώνας και Σκοτίνα – Κατερίνη – Κλειδί, η οποία έχει ήδη επιτευχθεί.
Κόστος
Το συνολικό κατασκευαστικό αντικείμενο της περιόδου Μελετών – Κατασκευών ανέρχεται σε 1.080.000.000 ευρώ.
ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
2007: Υπογραφή της Σύμβασης και κύρωσή της από την Βουλή των Ελλήνων με το νόμο 3605/2007. Εμπλοκή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ύστερα από καταγγελία ημεδαπής εργοληπτικής επιχείρησης.
2008: Τον Ιανουάριο γίνεται αρχειοθέτηση της καταγγελίας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Έναρξη της Περιόδου Παραχώρησης στις 9 Μαρτίου 2008, με χρόνο ολοκλήρωσης της Μελέτης και Κατασκευής την 09/09/2012 (54 μήνες). Με Υπουργική Απόφαση τον Απρίλιο του 2008 ανατίθεται, από τις 05-05-2008, η εποπτεία της κατασκευής και λειτουργίας του Έργου στην Εγνατία Οδό Α.Ε.
2010: Εκτεταμένη Βραχόπτωση στην περιοχή των Τεμπών, αποκλείει την κυκλοφορία στην Εθνική Οδό. Για μεγάλο χρονικό διάστημα η συγκοινωνία διεξάγεται δυσχερώς σε παρακαπτήριους δρόμους. Το Δημόσιο και ο Παραχωρησιούχος προσφεύγουν σε διαιτησία για τα αίτια της βραχόπτωσης. Παράλληλα υποβάλλεται μεγάλος αριθμός δικαστικών αγωγών και σε βάρος του Δημοσίου για διαφυγόντα έσοδα από ιδιωτικές επιχειρήσεις που επλήγησαν από τη διακοπή της κυκλοφορίας (ΚΤΕΛ, εστιατόρια κλπ)
2011: Το Ιούνιο οι Δανειστές αναστέλλουν τη χρηματοδότηση του Έργου επικαλούμενοι τη μεγάλη πτώση των εσόδων εξ αιτίας της οικονομικής κρίσης. Υπογράφεται Μνημόνιο με το οποίο αναγνωρίζεται από τα Μέρη ότι η διακοπή των εργασιών ήταν αναπόφευκτη
2012: Τον Ιούνιο επιτυγχάνεται η μερική επανεκκίνηση του Έργου (σε ότι αφορά στην κατασκευή των σηράγγων) με αποκλειστική χρηματοδότηση του Δημοσίου. Το Νοέμβριο, η εποπτεία της κατασκευής και λειτουργίας του Έργου ανατίθεται σε Υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων.
2013: Το Δεκέμβριο επανεκκινεί η κατασκευή του Έργου μετά την κύρωση της Συμφωνίας Τροποποίησης διατάξεων της Σύμβασης Παραχώρησης με το νόμο 4219/2013. Ορίζεται σαν χρόνος ολοκλήρωσης και παράδοσης των Νέων Τμημάτων Ευαγγελισμός – Ραψάνη και Πλαταμώνας – Σκοτίνα η 09/08/2015, χωρίς όμως να έχουν επιλυθεί τα προβλήματα που αφορούσαν:
* στην παράδοση τμημάτων του χώρου εκτέλεσης του έργου σε 14 περιοχές στις οποίες εκκρεμούσε η κήρυξη ή και συντέλεση απαλλοτριώσεων (!!!) πολλές από τις οποίες απαιτούσαν περαιτέρω και αρχαιολογικές έρευνες,
* στις εμπλοκές με τη Σιδηροδρομική Γραμμή Υψηλών Ταχυτήτων (ΣΓΥΤ) στις περιοχές Ευαγγελισμού και Ραψάνης,
* στην εμπλοκή με την, απαιτούμενη για την κατασκευή του Έργου, παραλλαγή του αγωγού φυσικού αερίου στον Πλαταμώνα
2015: Λόγω καθυστερήσεων εξ αιτίας των παραπάνω αιτιών υποβάλλεται αίτημα για την παράταση της προθεσμίας του έργου. Η παράταση αυτή υπερβαίνει το 2018. Παράλληλα εκδίδεται η απόφαση του Διαιτητικού Δικαστηρίου για την υπόθεση της βραχόπτωσης των Τεμπών (2010). Με βάση την απόφαση αυτή η βραχόπτωση θεωρείται Γεγονός Ανώτερης Βίας και ορίζεται η καταβολή αποζημίωσης από το Δημόσιο προς τον Παραχωρησιούχο ύψους 3 εκατομμυρίων ευρώ.
2017: Με πρωτοβουλία του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών κ. Χρήστου Σπίρτζη υπογράφεται η Συμφωνία με τον παραχωρησιούχο. Με τη Συμφωνία αυτή εξασφαλίζεται η ουσιαστική ολοκλήρωση του έργου, με παράδοση του συνόλου των Νέων Τμημάτων Ευαγγελισμός – Ραψάνη και Πλαταμώνας – Σκοτίνα μέχρι την 31/03/2017, με δραστική μείωση των απαιτήσεων του Παραχωρησιούχου. Οι αρχές της Συμφωνίας αυτής γνωστοποιήθηκαν προηγουμένως με έγγραφο του Υπουργού στην ολομέλεια του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, η οποία ομόφωνα τις ενέκρινε, καθόσον κρίθηκε ότι υπηρετούν το δημόσιο συμφέρον. Με βάση τη Συμφωνία καταργείται η επιδικασθείσα αποζημίωση λόγω της βραχόπτωσης καθώς και όλες οι μέχρι τότε εκκρεμείς διαιτησίες, με πλήρη παραίτηση του Παραχωρησιούχου από τις προβληθείσες εκ μέρους του διεκδικήσεις. Παράλληλα το Δημόσιο απέρριψε το αίτημα του Παραχωρησιούχου για καταβολή δαπάνης επιτάχυνσης των εργασιών ύψους 12 εκατομμυρίων ευρώ, προκειμένου να ολοκληρωθεί ενωρίτερα το Έργο. Το συνολικό άμεσο οικονομικό όφελος του Δημοσίου από τη Συμφωνία εγγίζει τα 37 εκατομμύρια ευρώ Σε αυτό δεν περιλαμβάνονται έμμεσα οφέλη, όπως αυτό που συνδέεται με την έγγραφη δέσμευση του Παραχωρησιούχου προς το Δημόσιο, περί του ότι το εν ισχύ ασφαλιστήριο συμβόλαιο του Έργου θα καλύψει την όποια απαίτηση ήθελε αναγνωρισθεί σε βάρος του Δημοσίου στις εκκρεμείς δίκες (ΚΤΕΛ, εστιατόρια κλπ) και ότι στην περίπτωση αυτή, ο Παραχωρησιούχος θα επιβαρυνθεί και το μέρος του ασφαλίσματος που καλύπτεται από τον ίδιο (απαλλαγή) με βάση το ασφαλιστήριο συμβόλαιο.
Παράλληλα αποφεύγεται η εμπλοκή με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που θα είχε σαν αποτέλεσμα την επιστροφή πόρων ύψους 936 εκατομμυρίων ευρώ. Τέλος στη Συμφωνία ο Παραχωρησιούχος αναγνωρίζει ανεπιφύλακτα την επίλυση όλων των προβλημάτων και τη διευθέτηση όλων των εκκρεμοτήτων από το Δημόσιο.
Παράδοση σε κυκλοφορία των νέων τμημάτων του αυτοκινητοδρόμου
Τεχνικά Χαρακτηριστικά του έργου
Το μεγαλύτερο μέρος του κατασκευαστικού αντικειμένου του Έργου αφορά στα νέα τμήματα που κατασκευάζονται παράλληλα με το υφιστάμενο τμήμα της παλαιάς Εθνικής Οδού από τον Ευαγγελισμό (Ν. Λάρισας) έως τη Σκοτίνα (Ν. Πιερίας). Το κατασκευαστικό Έργο αποτελείται από τρεις δίδυμες σήραγγες μήκους δύο και έξι χιλιομέτρων στα Τέμπη και τριών χιλιομέτρων στον Πλαταμώνα, καθώς και από 14 χιλιόμετρα ανοιχτής οδοποιίας που περιλαμβάνει και 22 γέφυρες.
Οι κλάδοι των σηράγγων ανά κατεύθυνση διαθέτουν 2 λωρίδες κυκλοφορίας και λωρίδα έκτακτης ανάγκης (ΛΕΑ) με συνολικό πλάτος οδοστρώματος 10,75 μ. Επιπλέον διαθέτουν εξόδους διαφυγής πεζών ανά 300μ. καθώς και συνδετήριες σήραγγες οχημάτων έκτακτης ανάγκης ανά 900μ.
Για την εξυπηρέτηση και ασφάλεια των χρηστών, τοποθετήθηκαν στις σήραγγες συστήματα:
* Εξαερισμού & φωτισμού
* Πυρανίχνευσης/πυρόσβεσης
* Μεγαφωνικής ενημέρωσης & ραδιοεπικοινωνίας
* Ηλεκτρονικής διαχείρισης εγκαταστάσεων (SCADA)
* Καμερών διαχείρισης κυκλοφορίας
* Τηλεφώνων εκτάκτου ανάγκης
* Φωτεινής σηματοδότησης και πληροφόρησης μέσω μεταβλητών μηνυμάτων
* Ανίχνευσης ύψους, καυσαερίων & ορατότητας
* Ανίχνευσης συμβάντων
Το συνολικό μήκος του παραδιδόμενου σε κυκλοφορία Νέου Τμήματος του αυτοκινητοδρόμου από Ευαγγελισμό μέχρι Σκοτίνα είναι 25 χλμ με διατομή 2 λωρίδων ανά κατεύθυνση και λωρίδας έκτακτης ανάγκης (περιλαμβανομένων και των σηράγγων) καθώς και κεντρικής νησίδας σε όλο το μήκος του (πλην σηράγγων) που περιλαμβάνει:
Το νέο τμήμα αυτοκινητοδρόμου από τον Κόμβο Ευαγγελισμού έως τη νότια είσοδο της σήραγγας Τ1
Το τμήμα αυτό, με μήκος περίπου 2,5 χλμ. αποτελεί την επέκταση του υφιστάμενου αυτοκινητοδρόμου από τον κόμβο του Ευαγγελισμού προς την κοιλάδα των Τεμπών και εκτείνεται μέχρι την είσοδο της σήραγγας Τ1. Ολοκληρώθηκε η κατασκευή του τεχνικού προστασίας του αγωγού Φυσικού Αερίου, καθώς και των δίδυμων γεφυρών του ΟΣΕ και της Εθνικής Οδού.
Η Σήραγγα Τ1
Είναι η πρώτη «δίδυμη» σήραγγα της κοιλάδας των Τεμπών, μήκους περίπου 2 χλμ.
Το Νέο τμήμα αυτοκινητοδρόμου έξοδος σήραγγας Τ1 – είσοδος σήραγγας Τ2
Πρόκειται για το τμήμα ανοιχτής οδοποιίας που ενώνει τις σήραγγες Τ1 και Τ2 της κοιλάδας των Τεμπών, μήκους περίπου 1χλμ.
Η Σήραγγα Τ2
Πρόκειται για τη δεύτερη «δίδυμη» σήραγγα της κοιλάδας των Τεμπών, μήκους περίπου 6 χλμ., δηλαδή τη μεγαλύτερη οδική σήραγγα των Βαλκανίων.
Το Νέο τμήμα αυτοκινητοδρόμου έξοδος σήραγγας Τ2 – Ραψάνη
Πρόκειται για το τμήμα ανοιχτής οδοποιίας από την έξοδο της σήραγγας Τ2 στο Ομόλιο έως τον κόμβο Ραψάνης, μήκους περίπου 3 χλμ. Το τμήμα αυτό ενώνεται με το υφιστάμενο τμήμα του αυτοκινητοδρόμου (τμήμα Ραψάνη – Αιγάνη) μετά το Σταθμό Διοδίων του Πυργετού. Επιπρόσθετα, ολοκληρώθηκε η κατασκευή του ημικόμβου στην περιοχή της Ραψάνης που θα εξυπηρετεί τη σύνδεση της Ραψάνης, του Πυργετού και των όμορων οικισμών με τη Λάρισα, καθώς επίσης θα συνδέει τον αυτοκινητόδρομο με την περιβαλλοντικού και όχι μόνον ενδιαφέροντος παλιά Εθνική Οδό στα Τέμπη. Περιλαμβάνει την κατασκευή 6 γεφυρών, η μεγαλύτερη εκ των οποίων είναι αυτή του Πηνειού ποταμού, μήκους 200μ.
Το Νέο τμήμα αυτοκινητοδρόμου Αιγάνη – είσοδος σήραγγας Τ3
Πρόκειται για το τμήμα ανοιχτής οδοποιίας από τη διασταύρωση της Αιγάνης έως και την είσοδο της σήραγγας Τ3 στην περιοχή του Παντελεήμονα, μήκους περίπου 5,5 χλμ. Ο νέος αυτοκινητόδρομος σε αυτό το τμήμα βρίσκεται παράλληλα και αριστερά της παλαιάς Εθνικής Οδού και συνδέεται με αυτή μέσω του νέου Ανισόπεδου Κόμβου στην περιοχή του Πλαταμώνα ο οποίος παράλληλα εξυπηρετεί και τη σύνδεση με τα παράλια της περιοχής του Πλαταμώνα. Επιπλέον περιλαμβάνει την κατασκευή 8 νέων γεφυρών, η μεγαλύτερη εκ των οποίων έχει μήκος 40μ.
Η Σήραγγα Παντελεήμονα (ΣήραγγαΤ3)
Είναι η τρίτη κατά σειρά «δίδυμη» σήραγγα που διανοίγεται στην περιοχή του Παντελεήμονα, μήκους περίπου 3 χλμ.
Το νέο τμήμα αυτοκινητοδρόμου έξοδος σήραγγας Τ3 – Σκοτίνα
Πρόκειται για το τελευταίο τμήμα ανοιχτής οδοποιίας του νέου Αυτοκινητοδρόμου, μήκους περίπου 1,7 χλμ., όπου και συνδέεται η έξοδος της σήραγγας Τ3 με τον υφιστάμενο αυτοκινητόδρομο στο ύψος της Σκοτίνας. Ο νέος αυτοκινητόδρομος σε αυτό το τμήμα καταλαμβάνει το εύρος κατάληψης της υπάρχουσας παλαιάς Εθνικής Οδού, η οποία και «μετατοπίζεται» δεξιότερα με την κατασκευή νέου τμήματος.
Στο τμήμα αυτό έχουν κατασκευαστεί 3 νέες γέφυρες, η μεγαλύτερη εκ των οποίων έχει μήκος 200μ. Παράλληλα ολοκληρώθηκε η μετατόπιση τη Εθνικής Οδού ανατολικά η οποία αποτελεί πλέον το δεξιό παράπλευρο του αυτοκινητοδρόμου. Ο Αυτοκινητόδρομος παραδίδεται με δύο σύγχρονα Κέντρα Λειτουργίας και Διαχείρισης στις περιοχές Μοσχοχωρίου και Λεπτοκαρυάς. Επιπρόσθετα, παραδίνεται ο νέος ημικόμβος στο Αιγίνιο Πιερίας καθώς και οι εργασίες αναβάθμισης του Κόμβου στην περιοχή Μακρυγιάλου Πιερίας.
Πηγή:
- Πώς ονομάζονται οι σήραγγες στα Τέμπη. Από την Παρασκευή σε κυκλοφορία
http://news247.gr/eidiseis/koinonia/pws-onomazontai-oi-shragges-sta-temph-apo-thn-paraskeyh-se-kykloforia.4613830.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου