Σιδηροδροµικά Συστήµατα Έλξης (Εργαστήριο Συγκοινωνιακής Τεχνικής του τμήματος Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών του ΕΜΠ)

Το Εργαστήριο Συγκοινωνιακής Τεχνικής του τμήματος Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών του ΕΜΠ έχει αναρτήσει εξαιρετικές σημειώσεις για τη Σιδηροδρομική Τεχνολογία: Στο δεύτερο κεφάλαιο παρουσιάζονται τα συστήματα έλξης (ατμάμαξα, ντηζελάμαξα και ηλεκτράμαξα)  γίνεται μια ιστορική αναδρομή ενώ παρουσιάζονται τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της κάθε μιας τεχνολογίας με απλό και κατανοητό τρόπο. Αξίζει να το δείτε:

"Κινητήρια µονάδα (locomotive) ονοµάζεται κάθε είδους αυτοκινούµενο (self-propelled) όχηµα, που χρησιµοποιείται για να κινεί σιδηροδροµικά βαγόνια πάνω στις γραµµές.

Παρότι η κινητήρια δύναµη µπορεί να ενσωµατωθεί σε οχήµατα, στα οποία υπάρχει επίσης χώρος για επιβάτες, αποσκευές ή εµπορεύµατα, συνήθως αυτή παρέχεται από την ξεχωριστή κινητήρια µονάδα (locomotive), η οποία περιλαµβάνει τους µηχανισµούς για τη δηµιουργία ισχύος (ή, στην περίπτωση της ηλεκτράµαξας, για τη µετατροπή της) και τη µετάδοση της ισχύος στους κινητήριους τροχούς.

Στις µέρες µας υπάρχουν δύο κύριες πηγές ισχύος µιας κινητήριας µονάδας:
(α) το πετρέλαιο (µε τη µορφή του καυσίµου ντήζελ) και
(β) ο ηλεκτρισµός.

Ο ατµός, η παλαιότερη µορφή προώθησης, βρισκόταν σε παγκόσµια χρήση µέχρι περίπου τον Β΄ Παγκόσµιο Πόλεµο.

Έκτοτε έχει υποκατασταθεί από τις αποδοτικότερες µορφές της ντηζελοκίνητης και ηλεκτροκίνητης έλξης.
• Η ατµάµαξα (steam locomotive) αποτελεί αυτάρκη µονάδα, που φέρει το φορτίο νερού για την παραγωγή του ατµού, καθώς και κάρβουνο, πετρέλαιο ή ξυλεία, για τη θέρµανση του βραστήρα. 

• Η ντηζελάµαξα (diesel locomotive) φέρει επίσης το φορτίο καυσίµου, αλλά το προϊόν του ντηζελοκινητήρα δεν µπορεί να µεταβιβαστεί απευθείας στους τροχούς. Αντιθέτως, πρέπει να χρησιµοποιηθεί σύστηµα µηχανικής, ηλεκτρικής ή υδραυλικής µετάδοσης.

• Η ηλεκτράµαξα (electric locomotive) δεν είναι αυτάρκης. Παίρνει ρεύµα από εναέριο καλώδιο ή τρίτη σιδηροτροχιά, που τρέχει παράλληλα µε τις δύο κατευθυντήριες.

Η τροφοδοσία µε τρίτη σιδηροτροχιά (third-rail supply) χρησιµοποιείται µόνο σε αστικά σιδηροδροµικά συστήµατα, που λειτουργούν µε συνεχές ηλεκτρικό ρεύµα χαµηλής τάσης."

Δείτε περισσότερα στην ιστοσελίδα του εργαστηρίου:

Πηγή:
- Α. Καλτσούνης, Λέκτορας, Π. Βυθούλκας, Λέκτορας, Εργαστήριο Συγκοινωνιακής Τεχνικής - Σιδηροδρομική της Σχολής Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου,
http://portal.survey.ntua.gr/main/labs/roads/Roads-g_files/Edu-g_files/Edu-72-g_files/2-SysthmataElxis.pdf